Themâu allweddol
Gweithgarwch dilynol arolygu
2022-2023
Pan fydd arolygwyr yn nodi diffygion difrifol adeg arolygiad craidd, rhoddir darparwyr mewn categori gweithgarwch dilynol. Mae trefniadau dilynol yn amrywio ar draws sectorau a gellir eu gweld yn yr arweiniad ‘Sut rydym yn arolygu’ ar ein gwefan.
Lleoliadau nas cynhelir
Mae Estyn yn arolygu lleoliadau nas cynhelir ar y cyd ag Arolygiaeth Gofal Cymru. Mae timau arolygu’n ystyried a oes angen naill ai gweithgarwch dilynol gwelliant â ffocws neu weithgarwch dilynol Estyn yn unig, o’r enw adolygu gan Estyn. Gellir gweld arweiniad ar drefniadau gweithgarwch dilynol mewn lleoliadau nas cynhelir yma.
Pan roddwyd lleoliadau yn y categori gweithgarwch dilynol gwelliant â ffocws, amlygodd argymhellion fod angen i arweinwyr a rheolwyr:
- gryfhau’r ffordd y maent yn gwerthuso darpariaeth ac yn mynd i’r afael ag agweddau y mae angen eu gwella
- datblygu agweddau fel ansawdd yr addysgu a defnyddio arsylwadau i gryfhau’r ddarpariaeth ar gyfer plant
- mynd i’r afael â’r meysydd diffyg cydymffurfio â rheoliadau a amlygwyd gan y tîm arolygu
Yn ystod 2022-2023, tynnwyd pum lleoliad nas cynhelir o’r categori gweithgarwch dilynol gwelliant â ffocws. Roedd y darparwyr hyn wedi derbyn argymhellion yn ymwneud ag arweinyddiaeth a rheolaeth, yn amlygu’r angen i ddatblygu eu hymagwedd at hunanwerthuso a chynllunio ar gyfer gwella.
Roedd y gwelliannau allweddol a nodwyd gan arolygwyr pan dynnwyd darparwyr o’r categori gweithgarwch dilynol yn cynnwys:
- Sefydlodd arweinwyr rolau a chyfrifoldebau clir, fel bod ymarferwyr yn deall beth oedd yn ddisgwyliedig ohonynt.
- Mewn rhai lleoliadau, datblygodd arweinwyr arweiniad arferion i helpu ymarferwyr i ddeall sut i gefnogi chwarae ac annog dysgu.
- Roedd gan arweinwyr ddealltwriaeth ddyfnach o lawer o bwysigrwydd gwerthuso darpariaeth a’r effaith ar brofiadau a chynnydd plant. Ystyrion nhw farn ymarferwyr trwy sgyrsiau anffurfiol a chyfarfodydd tîm rheolaidd.
- Roedd cynlluniau gwella cryno yn cynnwys blaenoriaethau allweddol, a oedd wedi’u rhannu’n dargedau rhesymol yn gysylltiedig ag amser ac yn cynnwys meini prawf llwyddiant clir.
- Roedd arweinwyr yn deall gwerth dysgu proffesiynol ac yn elwa ar ddysgu proffesiynol wedi’i hwyluso gan bartneriaid fel tîm ymgynghorol y blynyddoedd cynnar yn yr awdurdod lleol, a sefydliadau ymbarél sy’n darparu cyngor a chymorth ymarferol ar gyfer lleoliadau.
- Roedd arweinwyr yn datblygu systemau addas ar gyfer arfarnu a goruchwylio ymarferwyr, ac o ganlyniad, ymgymerodd staff â mwy o gyfrifoldeb am wella.
Ysgolion a gynhelir ac UCDau
Yn ystod pob arolygiad, mae arolygwyr yn ystyried a yw’r ysgol neu’r UCD yn achosi pryder sy’n golygu y gallai fod angen ei rhoi mewn categori statudol. Os nad yw’r ysgol yn rhoi safon dderbyniol o addysg i’w disgyblion ac nad yw’r bobl sy’n gyfrifol am arwain, rheoli neu lywodraethu’r ysgol / UCD yn dangos y gallu i sicrhau gwelliant angenrheidiol yr ysgol, caiff ei gosod yn y categori mesurau arbennig. Os yw arolygwyr yn dod i’r casgliad nad oes angen mesurau arbennig ar yr ysgol / UCD, mae arolygwyr yn ystyried os nad yw’r ysgol / UCD yn perfformio cystal o gryn dipyn nag y gellid yn rhesymol disgwyl iddi berfformio yn yr holl amgylchiadau. Os felly, gosodir yr ysgol / UCD mewn gwelliant sylweddol. Os yw arolygwyr wedi ystyried o ddifri gosod ysgol neu UCD mewn categori statudol ond yn pryderu bod angen gweithgarwch dilynol, gallent ystyried gosod yr ysgol yn y categori adolygu gan Estyn. Gellir gweld arweiniad ar drefniadau gweithgarwch dilynol mewn ysgolion a gynhelir ac UCDau yma.
Yn yr ysgolion prin oedd angen gweithgarwch dilynol statudol, yn gyffredinol, roedd diffygion sylweddol yn ansawdd yr arweinyddiaeth a’r rheolaeth. Yn rhy aml, nid oedd arweinwyr yn rhannu gweledigaeth glir nac yn darparu cyfeiriad strategol effeithiol i’r ysgol. Yn nodweddiadol, nid oedd disgwyliadau arweinwyr o’r hyn y gallai disgyblion ei gyflawni yn ddigon uchel, ac o ganlyniad, nid oeddent yn mynd i’r afael â diffygion yng nghynnydd disgyblion ar ddigon o frys. Roedd ansawdd yr arfer ystafell ddosbarth yn yr ysgolion hyn yn wan neu’n anghyson, ac o ganlyniad, nid oedd disgyblion yn gwneud y cynnydd y dylent neu y gallent. Yn aml, roedd yr ysgol wedi profi cyfnod sylweddol o aflonyddwch mewn staffio, ac yn rhy aml, roedd morâl staff yn isel.
Pan osodir ysgolion ac UCDau mewn categori gweithgarwch dilynol statudol, mae arolygwyr yn monitro’u cynnydd wrth fynd i’r afael â’r argymhellion o’r arolygiad craidd. I ddechrau, mae arolygwyr yn gweithio gydag arweinwyr yr ysgol a’r awdurdod lleol i’w cynorthwyo i lunio cynllun gweithredu ôl-arolygiad (CGOA).
Pan fydd angen mesurau arbennig ar yr ysgol, mae arolygwyr yn parhau i ymweld bob pedwar i chwe mis, hyd nes bydd yr ysgol yn dangos bod ganddi’r capasiti i wneud gwelliannau heb gymorth. Yn ystod 2022-2023, gwnaeth arolygwyr ymweliadau monitro rheolaidd, tymhorol ag 18 o ysgolion mewn mesurau arbennig. Yn ystod y flwyddyn, tynnwyd chwe ysgol (pum ysgol uwchradd ac un ysgol gynradd) o’r categori mesurau arbennig.
Provider: Denbigh High School
Level of follow-up: Special measures
Removed: June 2023
Denbigh High School was inspected in November 2016. Because of shortcomings in leadership and teaching, pupils were not making enough progress, and the school required significant improvement. A monitoring visit 18 months later indicated that the school had not made sufficient improvement and it was placed in special measures.
Despite having a suitable post-inspection action plan and introducing a range of strategies designed to secure improvement, by the time of Estyn’s seventh monitoring visit in May 2022, the school had not made sufficient progress to be removed from follow-up. One of the factors restricting the school’s improvement was the fact that it had experienced several years of instability at senior leadership level.
When the current headteacher was appointed in September 2022, he prioritised establishing a culture of trust and collaboration. One of the most important aspects of his vision was that staff should work together on improvement strategies that were focused on pupil outcomes, rather than meeting any perceived requirements of Estyn monitoring teams. He recognised that inspectors are not looking for any specific type of strategy or approach, but instead are only interested in the impact that the school’s work has on pupils’ progress and well-being.
One of the key features of his approach was the introduction of the ‘Quality Enhancement’ process. This approach to self-evaluation and improvement planning used joint working between senior leaders, middle leaders and other staff – for example with book scrutiny and lesson observations – as its starting point. This helped teachers and leaders at all levels to come to a shared understanding of the specific strengths and areas for development of each subject area and individual teacher. Not only did this enable leaders to plan for improvement more precisely, the focus on ‘learning conversations’ rather than ‘top-down’ accountability helped to strengthen the developing culture of trust and collaboration.
Senior leadership roles were refined and realigned in order to match the school’s improvement priorities more closely and also to make best use of individual leaders’ skills and experience. Pastoral leadership was reorganised to help these leaders take a more coordinated and collaborative approach to supporting and improving pupil well-being. To address the recommendation regarding provision for the development of pupils’ skills, leaders began to take a more strategic and focused approach. This meant that individual subject areas concentrated on specific, designated skills areas, for example developing pupils’ ability to summarise information from a range of texts. This helped to increase the impact of this aspect of the school’s work.
These strengthened approaches increased the pace of improvement. In the monitoring visits that took place in 2022-2023, inspectors noted that teaching was increasingly challenging and engaging and was helping pupils to make better progress. As a result, the school was removed from special measures in June 2023.
Mae’r rhan fwyaf o’r ysgolion sydd angen gwelliant sylweddol yn gwneud y gwelliannau angenrheidiol ymhen rhyw ddeunaw mis i ddwy flynedd. Fodd bynnag, mae ysgolion ac UCDau sydd angen mesurau arbennig fel arfer yn cymryd rhwng dwy a phum mlynedd i ddatblygu’r gallu i wella a chael eu tynnu o weithgarwch monitro pellach. Mae maint yr amser yn dibynnu ar lawer o ffactorau, gan gynnwys maint yr ysgol a maint y staffio a’r aflonyddwch o ran arweinyddiaeth. Yn gyffredinol, pan fydd timau arweinwyr a staff sefydlog ar waith, mae arweinwyr yn symbylu staff i ysgogi gwelliannau sefydlog, a chyflym o bryd i’w gilydd, sy’n arwain at welliannau i ddeilliannau disgyblion a thynnu o gategori monitro.
Malpas Church in Wales Primary School
Level of follow-up: Special measures
Removed: November 2022
Malpas Church in Wales Primary School was inspected in November 2019 and placed in special measures. Inspectors identified fractured relationships between staff and leaders, as well as a lack of a clear, strategic direction. The school’s tracking systems did not support leaders to identify whether all pupils were making the progress that they should. Leaders’ monitoring did not identify or address weak classroom practice.
During the spring term 2020, prior to the pandemic, an interim acting headteacher from a neighbouring school worked with the deputy headteacher for a term to create a suitable post-inspection action plan. In the autumn of 2020, an acting executive headteacher was appointed to lead the school for a year, while the governing body recruited a substantive headteacher.
The new headteacher took up his post in September 2021. This leadership stability enabled the school to redefine everyone’s roles and responsibilities, and to establish clear and agreed minimum expectations for classroom practice. Over the course of the year, the pace of improvement gathered momentum and staff and leaders at all levels worked together collaboratively. Strong channels of communication ensured that everyone was well informed and kept abreast of events. As a result, the school rapidly established a clear sense of community and identity, focused on improving the provision and outcomes for pupils.
In addition, leaders established regular professional learning events, alongside weekly staff and leadership meetings. They devised a series of essential guides that spelled out the robust expectations agreed by all staff, covering distinct aspects of the school’s provision. Consequently, the quality of classroom practice began to improve. Teachers raised their expectations of what their pupils could and should achieve. They worked together to develop the extensive outdoor space into a purposeful, well-used learning environment, and classrooms became productive, stimulating places to learn. The additional learning needs co-ordinator monitored the additional support that adults provided for pupils with additional learning needs and ensured that the provision matched their individual needs.
By the autumn 2022, following termly monitoring, inspectors noted that leaders and staff worked together constructively and productively to create a shared sense of purpose and ownership. They identified a developing pride in the quality of education that staff deliver, following improvements to the classroom provision. As a result, the school was removed from special measures in November 2022.
Trosolwg o argymhellion o ysgolion a osodwyd mewn categori gweithgarwch dilynol statudol o ganlyniad i’w harolygiad craidd:
Fel y gellir ei ddisgwyl, yn aml, gadawodd arolygwyr argymhellion i arweinwyr wella agweddau ar eu gwaith mewn ysgolion ac UCDau a osodwyd yn y categori gweithgarwch dilynol statudol.
Arweinyddiaeth
- Ym mhob un o’r ysgolion hyn, gadawodd arolygwyr o leiaf un argymhelliad yn gysylltiedig â gwella ansawdd arweinyddiaeth a rheolaeth. Hefyd, cafodd tua hanner yr ysgolion hyn ddau o argymhellion neu fwy yn y maes hwn. Yn gyffredinol, nododd y rhain fod angen cryfhau neu sefydlogi arweinyddiaeth, diffinio rolau a chyfrifoldebau yn glir a dwyn staff ac arweinwyr i gyfrif.
- Roedd negeseuon ynglŷn â chryfhau effaith arweinwyr ar wella safonau neu elfennau’r ddarpariaeth, er enghraifft ansawdd yr addysgu, hefyd yn ffocws ar gyfer argymhellion mewn llawer o’r ysgolion hyn.
- Thema amlwg bellach oedd yr angen i gryfhau hunanwerthuso a chynllunio gwelliant i sicrhau ei effaith ar nodi’r hyn yr oedd angen ei wella a sut i gyflawni’r gwelliant hwnnw. Gadawodd arolygwyr yr argymhelliad hwn mewn tua hanner y darparwyr a osodwyd yn y categori mesurau arbennig, a’r rhan fwyaf o’r rhai a osodwyd yn y categori gwelliant sylweddol.
Roedd argymhellion ynghylch gwella agweddau ar addysgu a phrofiadau dysgu yn amlwg ym mhob un o’r ysgolion a osodwyd mewn categori gweithgarwch dilynol statudol. Derbyniodd y rhan fwyaf ohonynt o leiaf ddau argymhelliad yn gysylltiedig â’r maes arolygu hwn.
- Y brif thema o’r argymhellion hyn oedd yr angen i ddarparu her briodol i ddisgyblion a sicrhau bod athrawon yn cynllunio i ddatblygu medrau disgyblion yn systematig ac yn gydlynol (yn aml yn gysylltiedig â’r argymhellion a gafodd yr ysgol ar gyfer dysgu).
- Roedd argymhellion eraill o’r maes hwn yn amrywio, gan gynnwys, er enghraifft yr angen i wella ansawdd addysgu ac asesu (er enghraifft trwy sefydlu cysondeb ar draws yr ysgol) a gwella elfennau o’r cwricwlwm.
- Yn ychwanegol, derbyniodd bron pob un o’r ysgolion o leiaf un argymhelliad yn gysylltiedig â dysgu a chynnydd. Roedd y rhain bob tro yn gysylltiedig â gwella un neu fwy o fedrau craidd disgyblion, fel rhifedd, ysgrifennu, darllen neu’r Gymraeg (neu ryw fath o gyfuniad o’r rhain).
Roedd llai o argymhellion yn gysylltiedig â gwella lles disgyblion neu systemau’r ysgol ar gyfer gofal, cymorth ac arweiniad.
- Cafodd ryw hanner yr ysgolion a osodwyd mewn categori gweithgarwch dilynol statudol argymhelliad yn ymwneud â materion diogelu a diogelwch a nodwyd yn ystod yr arolygiad. Cafodd gweddill yr ysgolion argymhellion yn gysylltiedig â chryfhau’r ddarpariaeth i gynorthwyo disgyblion ag ADY, neu’r ddarpariaeth i wella presenoldeb neu ymddygiad disgyblion.
- Roedd ychydig iawn o argymhellion i wella lles disgyblion. Fodd bynnag, cafodd ychydig o ysgolion a osodwyd mewn categori gweithgarwch dilynol statudol argymhelliad i wella presenoldeb a phrydlondeb.
Trosolwg o argymhellion o ysgolion y mae angen iddynt gael eu hadolygu gan Estyn o ganlyniad i’w harolygiad craidd:
Cafodd bron pob un o’r ysgolion a’r UCDau y mae angen iddynt gael eu hadolygu gan Estyn argymhelliad i wella ansawdd arweinyddiaeth a rheolaeth. Yn gyffredinol, roedd y rhan fwyaf o’r argymhellion hyn yn canolbwyntio ar gryfhau neu fireinio effaith gwaith arweinwyr i ysgogi gwelliannau. Yn ychwanegol, nododd tua hanner yr argymhellion arweinyddiaeth ar gyfer yr ysgolion a’r UCDau hyn ofyniad i gryfhau’r cylch hunanwerthuso a chynllunio a gweithgarwch. Cafodd y rhan fwyaf o ysgolion ac UCDau argymhelliad i wella safonau disgyblion, a chafodd llawer ohonynt argymhelliad i wella addysgu a darpariaeth. Cafodd tua hanner y darparwyr y mae angen iddynt gael eu hadolygu gan Estyn argymhelliad i gryfhau eu systemau ar gyfer gofal, cymorth ac arweiniad, neu wella lles disgyblion a’u hagweddau at ddysgu.
Cynlluniau gweithredu ôl arolygiad a datganiad gweithredu’r awdurdod lleol
O dan ofynion Deddf Addysg 2005, lle mae ysgol neu uned cyfeirio disgyblion wedi cael ei gosod yn y categori angen gwelliant statudol neu fesurau arbennig, mae’n ofynnol i gorff llywodraethol yr ysgol neu bwyllgor rheoli’r UCD lunio cynllun gweithredu ôl-arolygiad (CGOA). Yn ychwanegol, mae gofyn i awdurdodau lleol baratoi datganiad gweithredu ysgrifenedig i gefnogi’r ysgol.
Dylai’r cynllun gweithredu amlinellu’r gwaith a gynigir i alluogi’r ysgol i wneud gwelliant digonol er mwyn mynd i’r afael â’r diffygion a nodwyd gan Estyn cyn gynted ag y bo modd. Dylai ysgolion anelu at wneud y gwelliannau angenrheidiol o fewn rhyw flwyddyn o ganfod bod angen gwelliant sylweddol arnynt, neu o fewn rhyw ddwy flynedd ar gyfer y rhai y mae angen mesurau arbennig arnynt. Fodd bynnag, yn ymarferol, gall hyn yn aml gymryd yn hirach, yn dibynnu ar amgylchiadau unigol pob ysgol.
Mater i ysgolion yw fformat y cynllun gweithredu. Fel isafswm, fodd bynnag, ar gyfer pob maes i’w wella (argymhelliad) a nodwyd yn yr adroddiad arolygu, dylai’r cynllun gweithredu nodi’r canlynol:
- y camau y mae’r ysgol yn bwriadu eu cymryd
- cyfrifoldeb arweiniol am y camau a gynigir
- y cymorth y bydd yr ysgol yn ei gael i fynd i’r afael â’r maes i’w wella
- y raddfa amser ar gyfer y gwaith i’w gwblhau gyda cherrig milltir allweddol
- adnoddau i’w cymhwyso i’r gwaith
- meini prawf llwyddiant (gan gynnwys targedau meintiol ar gyfer gwelliannau mewn deilliannau dysgwyr), y bydd cynnydd yn cael ei farnu yn eu herbyn
- sut bydd cynnydd yn cael ei fonitro, e.e. pwy, pryd a sut
- sut bydd yn rhoi gwybod i rieni am y camau a fwriedir ar gyfer yr ysgol, cael gwybod barn rhieni ar y camau hyn a sut bydd yn ystyried y farn honno
Rhaid i ddatganiad gweithredu’r awdurdod lleol hefyd fynd i’r afael â’r holl argymhellion yn yr adroddiad arolygu, gan gynnwys y meini prawf a nodir uchod. Yn ychwanegol, dylai datganiad yr awdurdod lleol nodi p’un a yw’r awdurdod yn bwriadu defnyddio’i bwerau ymyrraeth i ofyn i’r corff llywodraethol sicrhau cyngor neu gydweithio, rhoi cyfarwyddiadau i’r corff llywodraethol neu’r pennaeth a chymryd unrhyw gamau eraill, penodi llywodraethwyr ychwanegol, tynnu cyllideb ddirprwyedig yr ysgol yn ôl, neu ddisodli’r corff llywodraethol â bwrdd gweithredol dros dro.
Dylai fod yn glir fod yr awdurdod lleol a’r ysgol / UCD wedi gweithio gyda’i gilydd i greu eu cynlluniau.
Cwestiynau myfyriol
Mae’r cwestiynau hyn wedi’u cynllunio i helpu darparwyr ac awdurdodau lleol i ystyried eu cynlluniau gweithredu ôl-arolygiad a sut maent yn ysgogi gwelliannau cynaledig:
- At ei gilydd, a yw’r cynllun gweithredu yn mynd i’r afael â’r materion allweddol sydd angen eu gwella?
- A yw’r cyfnod ar gyfer y gweithgarwch gwella arfaethedig yn realistig ac ystyriol? Er enghraifft, a yw’r cerrig milltir yn gydlynus ac â chyflymdra addas? A yw’r blaenoriaethau wedi’u gwasgaru’n briodol dros y cyfnod arfaethedig?
- A yw’r nodau sydd wedi’u nodi yn y cynlluniau yn briodol ddyheadol, o ystyried y sefyllfa bresennol? A ydynt yn debygol o arwain at y gwelliannau a gynigir gan y meini prawf llwyddiant?
- A yw cynllun yr ysgol / UCD a chamau gweithredu arfaethedig yr awdurdod lleol yn glir i’w darllen, ac a oes cydlyniad rhyngddynt?
- A yw rolau a chyfrifoldebau staff a llywodraethwyr yn briodol o glir? Er enghraifft, pwy sy’n monitro beth, pryd, sut, ac ar ba ffurf ddylai eu hadroddiad neu adborth fod?
- A yw’r dysgu proffesiynol arfaethedig yn cyd-fynd yn dynn â’r gwelliannau arfaethedig? Sut bydd arweinwyr yn gwerthuso effeithiolrwydd dysgu proffesiynol?
- A yw’r cynllun yn nodi’n glir y ffynonellau cyllid, y cymorth, yr amser a’r adnoddau eraill sydd eu hangen i wireddu’r cynllun yn llwyddiannus? A yw datblygiadau cynlluniedig, er enghraifft newidiadau staffio neu gyfleoedd dysgu proffesiynol, yn gost effeithiol?
- Pa mor hylaw a realistig yw ymglymiad arfaethedig y corff llywodraethol yn y broses wella? A oes gan aelodau o’r corff llywodraethol y medrau sydd eu hangen arnynt, er enghraifft i fonitro a gwerthuso llwyddiant y cynllun?
- Sut mae’r ysgol a’r awdurdod lleol yn bwriadu cynnwys rhieni / gofalwyr mewn cyfrannu eu barn? A oes cyfleoedd priodol ac ystyrlon i ddisgyblion gyfrannu eu syniadau a’u barnau?
Gwasanaethau addysg llywodraeth leol
Ar ddechrau’r flwyddyn academaidd, roedd tri awdurdod lleol mewn categori gweithgarwch dilynol. Barnwyd bod dau ohonynt wedi gwneud cynnydd digonol yn ystod ymweliadau monitro a chawsant eu tynnu o unrhyw weithgarwch dilynol pellach. Llwyddodd y ddau awdurdod lleol i wella’u gallu arwain a’u hymagweddau at werthuso a chynllunio ar gyfer gwella, a oedd yn agweddau pwysig i alluogi arweinwyr i sicrhau gwelliant ar draws yr argymhellion o’u harolygiadau. Mae cwestiynau i helpu gwasanaethau addysg llywodraeth leol i fyfyrio ar hunanwerthuso a chynllunio ar gyfer gwella wedi’u cynnwys o fewn ein crynodeb o’r sector. Gellir eu gweld yma.
Parhaom ni i weithio gydag un awdurdod lleol i fonitro a chefnogi ei broses wella. Fe wnaethom beilota ymagwedd newydd at gefnogi a monitro cynnydd trwy ymweliadau ac ymgysylltu mwy rheolaidd. Nod yr ymagwedd hon yw rhoi adborth mwy uniongyrchol ac amserol i’r awdurdod lleol ar ei gynnydd.
Ysgolion annibynnol
Methodd un o’r tair ysgol annibynnol a arolygwyd, a chwech o’r 25 ysgol yr ymwelwyd â nhw fel rhan o ymweliadau monitro yn 2022-2023, fodloni un neu fwy o’r rheoliadau. Mae hyn yn cynrychioli cyfran fwy o ysgolion sy’n cydymffurfio â’r rheoliadau o gymharu â’r flwyddyn academaidd flaenorol. Yn ystod 2022-2023, ymwelodd arolygwyr â dwy o’r pum ysgol nad oeddent yn bodloni’r safonau ar gyfer cofrestru yn ystod y flwyddyn academaidd flaenorol. Gwerthusodd arolygwyr gydymffurfiad yr ysgolion â’r safonau yn dilyn cyfres o ymweliadau dilynol cefnogol. Gwelwyd bod y ddwy ysgol yn bodloni Rheoliadau Safonau Ysgol Annibynnol (Cymru) 2003. Felly, cawsant eu tynnu o’r categori gweithgarwch dilynol.
Trosolwg o ddarparwyr y mae angen gweithgarwch dilynol arnynt
Yn ystod y flwyddyn, roedd cyfran y darparwyr sydd angen gweithgarwch dilynol yn gyffredinol yn debyg i lefelau cyn y pandemig, sef tua 23%. Mae’r tablau isod yn cynnwys gwybodaeth am niferoedd y darparwyr a aeth i ryw fath o gategori gweithgarwch dilynol.
| Sectorau ysgolion a gynhelir ac UCDau | Cyfanswm nifer y darparwyr a arolygwyd 2022-2023 | Mesurau arbennig | Gwelliant sylweddol | Adolygu gan Estyn |
|---|---|---|---|---|
| Cynradd | 219 | 12 | 5 | 29 |
| Uwchradd | 28 | 1 | 4 | 6 |
| Pob oed | 6 | 1 | ||
| UCD | 4 | 1 | 1 | 1 |
| Arbennig | 7 | 1 | ||
| Cyfran y darparwyr sydd angen gweithgarwch dilynol | 5.3% | 3.8% | 14.4% |
| Sector | Gweithgarwch dilynol | Nifer a arolygwyd | Nifer a osodwyd mewn categori gweithgarwch dilynol 2022-2023 |
|---|---|---|---|
| Lleoliadau nas cynhelir | Gwelliant â ffocws ar y cyd neu adolygu gan Estyn | 92 | 2 (Gwelliant â ffocws ar y cyd) |
| Dysgu oedolion yn y gymuned | Gweithgarwch dilynol | 3 | 1 |
| Ysgolion arbennig annibynnol | Nid yw’n bodloni Rheoliadau Safonau Ysgol Annibynnol (Cymru) 2003 | Ysgolion arbennig annibynnol 28 (3 arolygiad, 25 ymweliad) | 7 |
| Addysg Gychwynnol Athrawon | Yn achosi pryder sylweddol ac angen ail-arolygiad neu Ymgysylltu Manylach gan Estyn | 2 | 2 (1 yn achosi pryder sylweddol ac un angen ymgysylltu manylach) |
Darparwyr a wnaeth ddigon o gynnydd i’w tynnu o’r categori gweithgarwch dilynol statudol (ysgolion, unedau cyfeirio disgyblion ac awdurdodau lleol), gwelliant â ffocws ar y cyd (lleoliadau nas cynhelir) a gweithgarwch dilynol (dysgu oedolion yn y gymuned ac ysgolion annibynnol) yn ystod blwyddyn academaidd 2022-2023.
Mae’n anodd nodi tueddiadau yn niferoedd y darparwyr sydd wedi cael eu tynnu o’r categori gweithgarwch dilynol yn ddiweddar. Mae hyn oherwydd amgylchiadau unigol darparwyr sydd angen gweithgarwch dilynol, ochr yn ochr ag effaith y pandemig ar weithgarwch arolygu. Yn nodweddiadol, darparwyr a osodir mewn mesurau arbennig sydd angen y cyfnod hiraf i wneud y gwelliannau angenrheidiol. Nid oes tystiolaeth i awgrymu bod darparwyr yn y categori gweithgarwch dilynol, dros gyfnod, yn gwneud cynnydd yn gyflymach neu’n arafach na’r rhai a oedd yn y categori gweithgarwch dilynol cyn y pandemig.
| Darparwr | Sector | Awdurdod lleol | Lefel y gweithgarwch dilynol | Dyddiad tynnu o’r categori gweithgarwch dilynol | Dyddiad dechrau’r arolygiad craidd |
|---|---|---|---|---|---|
| Cylch Chwarae Sŵn y Don | Nas cynhelir | Conwy | GFf-C | 17/11/2022 | 24/05/2022 |
| Cylch Chwarae Greenfield | Nas cynhelir | Sir y Fflint | GFf-C | 11/10/2022 | 29/03/2022 |
| Presteigne Little People | Nas cynhelir | Powys | GFf-C | 01/03/2023 | 14/06/2022 |
| Pips Bach - Cefnllys | Nas cynhelir | Powys | GFf-C | 18/04/2023 | 11/10/2022 |
| Cylch Meithrin Llangadog | Nas cynhelir | Sir Gaerfyrddin | GFf-C | 11/07/2023 | 25/01/2022 |
| Ysgol Gynradd Yr Eglwys yng Nghymru Malpas | Cynradd | Casnewydd | MA | 15/11/2022 | 04/11/2019 |
| Ysgol Uwchradd Dinbych | Uwchradd | Sir Ddinbych | MA | 20/06/2023 | 15/11/2016 |
| Ysgol Rhosnesni | Uwchradd | Wrecsam | MA | 27/03/2023 | 26/11/2018 |
| Ysgol Greenhill | Uwchradd | Sir Benfro | MA | 12/12/2022 | 13/05/2014 |
| Ysgol Uwchradd Casnewydd | Uwchradd | Casnewydd | MA | 27/03/2023 | 20/11/2017 |
| Ysgol Gyfun Gwynllyw | Uwchradd | Torfaen | MA | 01/02/2023 | 08/04/2019 |
| Cyngor Sir Penfro | GALlL | Sir Benfro | AAPS | 04/11/2022 | 02/12/2019 |
| Cyngor Bwrdeistref Sirol Wrecsam | GALlL | Wrecsam | AAPS | 28/07/2023 | 14/10/2019 |
| Dysgu oedolion yn y gymuned Sir Benfro | Dysgu oedolion yn y gymuned | Sir Benfro | GD | 14/03/2022 | 01/08/2023 |
| Mynydd Haf | Annibynnol | Dd/b | GD | 23/05/2022 | 21/07/2023 |
| Summergil House | Annibynnol | Dd/b | GD | 14/03/2022 | 21/07/2023 |
MA – Mesurau arbennig
GS – Gwelliant sylweddol
GFf-C – Gwelliant â ffocws ar y cyd
AAPS – Awdurdod sy’n achosi pryder sylweddol
GD – Gweithgarwch dilynol
Fe wnaethom dynnu saith ysgol o’r categori adolygu gan Estyn yn ystod 2022-2023, hefyd.